Vandaag had ik een discussie met iemand over wat nu eigenlijk de kenmerken zijn van een leider in een maatschappelijke onderneming (of elders). Een onderwerp dat natuurlijk van alle tijden is, maar de visie erop is niet altijd gelijk geweest. Zo wordt momenteel veel gesproken over "dienend leiderschap". Zelf niet voor de troepen gaan staan en de instructie geven, maar zorgen dat de randvoorwaarden er zijn, zodat de troepen optimaal hun eigen weg kunnen gaan.
Verder is leiderschap natuurlijk altijd afhankelijk van de context. Misschien was Jan Timmer de ideale generaal om operatie Centurion bij Philips uit te voeren, maar zou hij ongeschikt zijn om leiding te geven aan een ambtelijke stuurgroep die de randvoorwaarden moet verkennen voor een nieuw duurzaamheidsbeleid in een Europese context (wie is daar overigens wel geschikt voor???).
Mijn eigen opvatting is vrij simpel. Ik denk dat een goede leider drie eigenschappen moet hebben: 1. het hebben van een visie, 2. de vaardigheid om die visie op alle niveaus goed te communiceren en 3. een rechte rug op het moment dat er tegenwind komt.
Juist nu veel organisaties onder druk staan en er hier en daar sprake is van crisisachtige situaties wordt het kaf van het koren gescheiden als het aankomt op leiderschap. Ik zie veel bestuurders waar één van de drie eigenschappen ontbreekt. Maar zo nu en dan zie je ook iemand die alle drie de onderdelen beheerst en dat zijn volgens mij de toppers die nu hard nodig zijn!